TÜRKİYE’NİN İHRACAT VE İTHALAT ÜRÜNLERİ TABLOSU
İçindekiler
TÜRKİYE’NİN İHRACAT VE İTHALAT ÜRÜNLERİ
Türkiye’nin ihracat ve ithalat ürünleri tablosu 2019 yılında da değişmedi. Cumhuriyetin 100. kuruluş yıldönümü olan 2023 yılı için 500 milyar dolarlık ihracat hedefi olan Türkiye geçtiğimiz yıl bu hedefe bir adım daha yaklaştı ve 2019’u yüzde 2 oranında ihracat artışı ve TÜİK geçici verilerine göre 171 milyar 531 milyon dolar ihracat geliri ile kapattı. İthalatta ise yüzde 9 oranında bir düşüş yaşandı ve Türkiye dış alımlarına 210 milyar 394 milyon dolar harcadı. İhracattaki artış, ithalattaki azalış ekonomimize dış ticaret açığının azalması olarak yansıdı.
Bu yazıda Türkiye’nin ithalat ve ihracat profilini çizerek, 2019 yılında en çok ihracat ve ithalat yapılan ülkeler ile ihraç ve ithal ürünlerine göz atacağız.
EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELER
En çok ihracat yapılan ülkeler Türkiye açısından son yıllarda çok büyük değişikliklere uğramıyor. Hatta öyle geleneksel bir liste oluştu bile denebilir. Almanya en çok ihracat yapılan ülkeler sıralamasında ilk sırayı yıllardır hiçbir ülkeye bırakmadı. Bunda Almanya’da yaşayan Türk vatandaşlarının sayısının 3 milyonu geçmesi büyük rol oynadı.
Diğer taraftan Türkiye’de yatırım yapan Alman firmaları ile Almanya’da yatırım yapan Türk girişimciler de Almanya’nın ihracat liderliğinde etkili oldu.
İki ülke arasında siyasi anlamda dönem dönem krizler yaşansa da ekonomik ilişkiler bu krizlerden çok da etkilenmedi ve Almanya Türkiye için hep önemli bir ticari partner oldu.
2019 YILINDA EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELER
2019 yılında en çok ihracat yapılan ülkeler 2018’e göre çok büyük değişiklik göstermedi. Almanya yine listenin ilk sırasında yer aldı.
TÜİK geçici verilerine göre en çok ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasının ilk 5 ülkesi şöyle:
- Almanya: 15.4 milyar $
- İngiltere: 10,87 milyar $
- İtalya: 9,2 milyar $
- Irak: 8.9 milyar $
- ABD: 8,05 milyar $
İspanya, Fransa, Hollanda, İsrail, Romanya, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Polonya, Belçika, Suudi Arabistan, Çin, Bulgaristan, İran ve Fas da Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı diğer ülkeler oldu.
İhracat rakamları ülkeler bazında bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında küçük düşüşler göze çarpıyor. Almanya’ya yapılan dış satım 2018’de 16.2 milyar dolar seviyesindeydi. Keza ikinci sırada yer alan İngiltere ihracatı da 2018 yılında 11.1 milyar dolardı. İtalya’ya dış satım bir önceki yıl 9.6 milyar dolarken 2019’da bu rakam 9.2 milyar dolar seviyesine indi.
Irak ihracatında ise 2019 yılında 2018’e göre bir yükselme göze çarpıyor. Irak’a 2018‘de 8.4 milyar dolarlık dış satım yapılmıştı. Amerika Birleşik Devletleri’ne yapılan ihracat da bir önceki yıla göre yaklaşık 300 milyon dolarlık düşüş göstererek 8.05 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İHRACAT YAPILAN ÜRÜNLER
İhracat yapılan ürünler de artık geleneksel hale gelmiş durumda.
İhracat yapılan ürünler listesinin ilk sırasında uzun yıllardır otomotiv sektörü bulunuyor. Sektör üst üste 14. kez ihracat şampiyonu olurken, yılı bir önceki yıla oranlar 1 milyar dolarlık düşüşle kapattı. Otomotiv sektörü 2019’da 30.6 milyar dolarlık dış satım gerçekleştirdi. Otomotiv endüstrisi 2017’de 28.5 milyar dolar ihracat rakamını 2018’de yüzde 10.7 artırarak 31.6 milyar dolar ihracat yapmıştı.
Hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri, kimyevi maddeler ve mamulleri, çelik, elektrik, elektronik ürünleri de en çok ihracatı yapılan ürünler arasında yer alırken, tarım ürünleri de ihracat yapılan ürünler listesinde kendisine yer buldu.
Öte yandan 2019’da tekstil, otomotiv, çelik, maden, zeytinyağı ve tütün sektörlerinde ihracat azaldı ancak üç sektördeki artış ortalamanın üzerine çıktı: savunma, kimya ve mobilya. Savunma sanayi ihracatı 600 milyon dolar, mobilya ihracatı 500 milyon dolar, kimyevi ürünler ihracatı ise 3 milyar dolar arttı.
EN ÇOK İTHALAT YAPILAN ÜLKELER
Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler sıralaması da yıllardır üç aşağı beş yukarı aynı. Çin’in kendisine mutlaka yer bulduğu bu listede ilk 5 sıra aslında 2018’e göre değişiklik göstermedi. Sadece ülkelerden yapılan dış alım miktarı ve parasal düzeyinde ufak tefek değişiklikler yaşandı.
2019 YILINDA İTHALAT YAPILAN ÜLKELER
Toplamda ithalata 210 milyar 394 milyon doların harcandığı 2019 yılında Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler listesinin ilk sırasını yine Rusya doldurdu. Bu verilere göre Türkiye ihracatında 3 milyar 854 milyon dolar ile 11. sırada yer alan Rusya’dan yaklaşık 8 kat daha fazla alım yapılmış durumda.
Rusya’yı yine 2. sırada Çin takip ederken, ihracat birincisi Almanya dış alımda 3. sırayı almıştır. ABD ve İtalya da bir önceki yılın listesindeki yerlerini koruyarak 4. ve 5. sırayı alırken, bu 5 ülkeden yapılan ithalat toplam ithalatın yüzde 38’8’ine tekabül etmektedir.
TÜİK verilerine göre bu ülkelerden yapılan ithalat rakamsal bazda;
- Rusya: 22 milyar 454 milyon dolar
- Çin: 18 milyar 497 milyon dolar
- Almanya: 17 milyar 976 milyon dolar
- ABD: 11 milyar 186 milyon dolar
- İtalya: 8 milyar 612 milyon dolardır.
Hindistan- Fransa- Güney Kore, Birleşik Krallık, Birleşik Arap Emirlikleri, İspanya, Japonya, İran, İsviçre, Belçika, Hollanda, Ukrayna, Brezilya, Irak ve Romanya da en çok ithalat yapılan ülkeler listesinde kendilerine yer buldu.
En çok ithalat yapılan ilk 20 ülke aynı zamanda Türkiye ithalatının yüzde 70’inden fazlasının yapıldığı ülkeler olarak öne çıkmaktadır.
İTHALAT YAPILAN ÜRÜNLER
İthalat yapılan ürünler listesi de aslında çok değişmiyor. Türkiye geleneksel olarak yurtdışından doğal gaz ve petrol, otomotiv ve elektronik ürünlerinin yanı sıra elektronik cihazlar, haberleşme araçları, tıbbi cihazlar başta olmak üzere elektronik ürünler satın almaktadır.
İthalat birincisi Rusya’dan ithalatı yapılan ürünler doğalgaz ve petrol olarak öne çıkıyor. Öyle ki Türkiye Rusya’nın Avrupa Birliği ülkelerinden sonra en büyük doğalgaz ve petrol müşterisi olmuştur.
Almanya Fransa ve İtalya’dan ithalat yapılan ürünler listesinde otomotiv ve yedek parçaları yer alırken, Çin, Almanya, ABD, Fransa ve İtalya Türkiye’nin en çok elektronik ürün ithal ettiği ülkelerdir.