TNT ÖZET BEYAN BELGELERİ

TNT özet beyan hizmeti ile taşımasını üstlendiği ürünlerin güvenliğini sağlamaktadır. Şirket bu hizmeti ile aynı zamanda müşterilerinin çözümü zor sorunlar yaşamasını da engeller. Özet beyan verilmesindeki amaç ise gümrük bölgesine giren eşyanın emniyet ve güvenlik yönlerinden risk analizine tabi tutulmasıdır. Özet beyan ile eşya yurtdışından ülke sınırlarına gelmeden önce ne olduğu konusunda ayrıntılı bilgileri ilgili makamlara bildirilmiş olur.

ÖZET BEYAN NEDİR?

Özet beyan kısaca yurt dışından gelecek ya da yurt dışına gidecek eşyanın “Kimlik” belgesidir. Bu beyan, Türk gümrük bölgesine girecek eşyanın giriş gümrük idaresine varmadan önce ve Türk gümrük bölgesinden çıkacak eşyanın çıkış gümrük idaresinden çıkmasından önce elektronik yolla verilen eşya beyanıdır. Özet beyanda eşyayı taşıyan araç ile eşyaya ilişkin genel bilgiler yer alır ve bu bilgiler ithalat ülkesinde gümrük idaresine online olarak bildirilir. Bu açıdan bakıldığında özet beyan ağırlıklı olarak ithalat işlemlerinde kullanılan bir belgedir.

TNT özet beyan doldurulurken mutlaka bulunması gereken bilgiler vardır.  Eşyanın tarife pozisyonunun ilk 6 hanesinin yazılması zorunludur. Böylece eşya tanımının yazılmasına da gerek kalmaz.

Kargo taşıyan hava taşıtlarının Türkiye Gümrük Bölgesinde birden havalimanına uğraması durumu varsa özet beyan, eşyanın boşaltılacağı hava limanındaki gümrük idaresine verilir.

Önce Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerinde başlayan özet beyan uygulaması Türkiye’de 2011 yılından bu yana yürürlüktedir.

KİMLER ÖZET BEYAN VERMELİDİR?

Kimler özet beyan vermelidir sorusunun yanıtı ise oldukça kısa. Özet beyan eşyayı taşıyan tarafından verilir, ancak eşyayı taşıma sorumluluğunu üstlenen dışında üçüncü kişilerce verildiği de olur. Bu durumda, özet beyan taşıyıcı adına değil, onun yerine veriliyor demektir.  Yani TNT özet beyan hizmetini taşımasını üstlendiği eşya için vermektedir. Verilen beyan ile TNT “ben bu eşyayı taşıyorum” bilgisini resmi  makamlara vermiş olur. 

Özet beyanın taşıyıcı değil, üçüncü bir kişi tarafından verilmesi halinde, taşıyıcı özet beyan verme sürelerine uyulması konusunda üçüncü kişiden taahhüt almalıdır, çünkü taşıyıcı özet beyanların zamanında verilmesini sağlamak durumundadır.

ÖZET BEYAN İÇİN GEREKLİ BİLGİLER

Özet beyanda eşyanın tarife pozisyonunun ilk 6 hanesinin yazılması zorunludur demiştik. Böylece eşya tanımının yazılmasına da gerek kalmazken, bazı durumlarda özet beyana eklenmesi gereken belgeler de vardır. özet beyanın yazılı verilmesi durumunda gerekli görülmesi halinde yükleme listeleri de ibraz edilebilir.

TNT özet beyan verilmesi aşamasında orijinal manifesto veya konşimentonun eklenmesi de gerekmektedir.

Sadece uluslararası sularda avlanan balıklar için düzenlenen özet beyanlarda böyle bir zorunluluk yoktur.

Özet beyan bilgileri bilgisayar veri işleme tekniği ile gümrük idaresine gönderilirse de konşimentonun özet beyana eklenmesi istenebilir.

Buna göre, manifesto veya konşimento bilgileri gümrük idaresine özet beyan olarak gönderildiğinde özet beyana başka ekleme yapılmasına gerek bulunmayacaktır.

TNT özet beyan verme aşamasında özellikle hava kargo taşımalarında, kargoların yolcu uçaklarıyla taşındığı durumlarda uçak kalkış saatlerinin değişken olması nedeniyle özet beyan verme süreleri konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır.

ÖZET BEYAN NEDEN VERİLMELİ?

Özet beyan asıl olarak gümrük idarelerinin risk analizi yapabilmesi için verilen bir form olarak kabuk edilir. Gümrük idareleri risk analizini ithalata konu olan mallar gümrük sahasına girmeden önce bilgi edinerek gerçekleştirebilir Yani özet beyan aynı zamanda bir güvenlik tedbiri olarak öne çıkmaktadır.

İthalat söz konusu olduğunda Türk Gümrük bölgesinde verilen özet beyan, ihracat yapılması durumunda da dış satım yapılan ülkenin gümrüğüne verilir. Bu sayede gümrük idareleri taşınan mallar ile ilgili kritik bilgileri önceden edinmiş olurlar.

ÖZET BEYAN VERİLMEDİĞİ TAKDİRDE

Özet beyan verilmediği takdirde taşınan eşyanın sahibinin karşı karşıya kalacağı müeyyide ve cezai işlemler söz konusudur.

Türk gümrük bölgesine giren eşya için özet beyan verilmemesi durumunda Gümrük Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır. TNT özet beyan hizmeti ile müşterilerini bu cezalardan da korumakta ve kanunun belirttiği süreler içinde özet beyanı gümrük idaresine vermektedir.

ÖZET BEYAN VERİRKEN BUNLARA DİKKAT EDİN

Özet beyan verirken dikkat edilmesi gereken ilk ve en önemli madde beyanın verilme süresidir.

Özet beyan verilme süresi malların hangi taşımacılık yolu ile getirildiğine göre değişir.

Ticaret Bakanlığı’nın verdiği bilgilere göre bu süreler taşıma şekillerine göre şöyledir:

• Deniz taşımacılığında,

Konteyner ile taşınan eşya için, uzak limanlarda (Karadeniz ya da Akdeniz üzerindeki limanlar haricindeki limanlar) , hareket limanında eşyanın gemiye yüklenmesinden en az yirmi dört saat önce,
Dökme ve ambalaj halindeki eşya için, uzak limanlarda, Türkiye Gümrük Bölgesindeki ilk varış limanına gelmeden en az dört saat önce,
Karadeniz ya da Akdeniz üzerindeki yabancı ülke limanları ile Türkiye Gümrük Bölgesindeki limanlar arasında taşınan eşya için ilk varış limanına gelmeden en az iki saat önce

Hava taşımacılığında,

Kısa mesafeli (4 saatten kısa mesafeler)  uçuşlarda en geç uçağın havalandığı ana kadar,

Uzun mesafeli (4 saatten uzun mesafeler)  uçuşlarda, Türkiye Gümrük Bölgesinde ilk havalimanına inilmesinden en az dört saat önce,

• Demiryolu taşımacılığında, giriş gümrük idaresine varılmasından en az iki saat önce,

• Karayolu taşımacılığında, giriş gümrük idaresine varılmasından en az bir saat önce, bunun mümkün olmaması halinde aracın giriş gümrük idaresine varışından itibaren bir saat içinde.

Deniz veya hava taşıtlarının, Türkiye Gümrük Bölgesinde birden fazla liman veya havalimanına uğraması halinde, örneğin yakın limandan gelen geminin ilk önce Mersin’e sonra İzmir’e ve sonra da Derince’ye uğrayacak olması halinde, Mersin’e gelmeden iki saat önce hem Mersin, hem İzmir ve hem de Derince’ye boşaltılacak eşya için özet beyanların verilmesi gerekmektedir.