Kargo Gecikme Sebepleri

KARGO GECİKME SEBEPLERİ

Kargo gecikme sebepleri ister gönderenden kaynaklasın ister kargoyu taşımakla yükümlü olan şirketten kaynaklansın mutlaka ortadan kaldırılmaları gereken etkenlerdir.

Kargoların gecikmesinde birçok yaygın neden vardır. Kötü hava koşullarından tutun da limanlardaki tıkanıklığa hatta gemi mürettebatının sabıka durumundan, yanlış zaman diliminin seçilmesine kadar uzanan gecikme sebeplerinden en önemlilerini sizin için derledik.

KARGOLAR NEDEN GEÇ KALDI?

Bu soru ve cevabı yurtdışı kargo gönderimlerinin en önemli sorusu ve cevabıdır. Zira herkes gönderisinin tam zamanında ve güvenli bir şekilde ulaşmasını ister. Bu soruyu en çok soran ise gönderici ve alıcıdır. Sorduğu makam ise taşımayı yapan gerek hava, gerek deniz, gerekse de karayolunu kullanarak taşıma yapan şirketlerdir.

Kargo gecikme sebepleri farklı farklıdır, bu yazımızda bu nedenleri sizin sıraladık

• HAVA KOŞULLARI

Kargo gecikme sebepleri arasında ilk sırada hava koşulları vardır. Kargo denizyolu ile gidiyorsa meteorolojik faktörlerin geminin kontrol edilebilirliği üzerindeki etkisi, yükün teslim şartları ile doğrudan ilişkilidir. Hava şartlarına bağlı olarak rotadan sapma ve güzergahın yeniden belirlenmesi, zaman kaybını, dolayısıyla da ek maliyeti getirecektir. Özellikle şiddetli fırtınalarda teslimat sürelerinde ciddi sapmalar ortaya çıkabilir, bir de fırına gemiye zarar verirse bu süre daha uzayacaktır.

• GEMİNİN TEKNİK ARIZASI

Gemide yaşanacak teknik bir arıza da  kargo gecikme sebepleri arasında yer alır. Zira geminin sadece motorunun 120 binden fazla parçadan oluştuğu düşünülürse gemide ne kadar çok bozulacak kırılacak ya da hasar görecek parça olduğu anlaşılır.

Ayrıca binlerce değişik teknik arıza da var. Bu arızalardan biri yaşandığı takdirde gemi yolculuğuna devam edemeyecek ve kargoların teslimatı da gecikecektir.

Kargo konteynerlerdeyse bir ihtimal aktarma limanında gemi değişikliği ile yola devam edilebilir yoksa teknik arızanın giderilmesini beklemekten başka çare maalesef yoktur.

• SEYİR TEHLİKELERİ

Seyir sırasında gemiye zarar verebilecek herhangi bir etken de kargo gecikme sebepleri arasında yer alır. Bunlar yüzen buz parçaları, mayınlar, variller, yüzen ağaç parçaları, balık ağları vb. gibi çeşitli yüzen nesnelerdir.  Gemi bu nesnelerden herhangi birine çarparsa oluşacak arıza yolculuğu sekteye uğratabilir.

Genellikle bu tür tehlikelerin nedeni insan faktördür, ekipman arızası, geminin kötü stabilitesi ve diğerlerinin ihlalidir.

• GEMİNİN LİMANDAN ÇIKIŞININ YASAKLANMASI

Uluslararası anlaşmaların gerekliliklerine uygun olarak, operasyonel gerekliliklere uygunluğun izlenmesi sırasında usulsüzlükler tespit edilirse, bu durum geminin “gözaltına” alınmasına neden olabilir. Tespit edilen ihlalin ciddiyetine bağlı olarak, geminin varış limanına ulaşmasında ciddi gecikmeler yaşanır ve dolayısıyla kargo da gecikmiş olur. 

• RIHTIMIN DOLU OLMASI

Rıhtımlardaki trafiğin sıkışıklığı ve gemilerin tıkanıklığı dünyanın en işlek limanları söz konusu olduğunda aslında mevsimsel bir olgudur. Şangay, Singapur, Rotterdam, New York gibi büyük limanlar uyguladıkları son teknolojilerle bu tıkanıklığın önüne geçmeyi başarsa da Port Said, Chittagong limanlarında bu sorun devam ediyor. Örneğin, Ağustos-Ekim aylarında Bangladeş’teki tropikal yağmurlar, filonun boşaltılması için ciddi bir engel haline geliyor. Mısır’daki tahıl mevsimi Port Said’in kargo akış hacminin önde ciddi bir engel olarak duruyor.

Eğer kargonuzun içinde olduğu konteyner böyle bir rotada çalışan gemideyse gecikme de kaçınılmaz oluyor.

• AKTARMA ZAMANLAMA HATALARI  

Tüm dünyada taşıma hatlarının sadece yüzde 35’i doğrudan servisler kapsamındadır. Geri kalanı ise aktarma limanları ve gemileri kullanılarak yükün teslimini gerçekleştirir. Örneğin Çin’den yükünüzün beyan edilen teslim süresi dolaylı hizmette 35 gün isei siz bu süreye bir hafta daha eklemeye hazır olun.

Çünkü belirtilen bu süre, aktarmalı rıhtımın ertesi gün aktarma limanında gerçekleştiği ideal zamandır. Ancak programlardan sapma yaşandıysa dünyadaki gemi çağrılarının ortalama sıklığı 7 gündür. Bu nedenle, konteyner bir aktarmayı kaçırdıysa, bir sonrakini bir hafta bekleyecek demektir. Bu da kargonun bir hafta gecikmesi anlamına gelmektedir.

• LİMANLARDA TEKNİK ARIZALAR

Bu kargo gecikme sebebi özellikle gelişmekte olan ülkeler için geçerlidir. Modası geçmiş, eski teknolojiye sahip ekipman, sertifikasyon ve planlı teftiş eksikliği, güvenlik standartlarına uyulmaması limanlarda eninde sonunda teknik arızaya yol açar. Arıza giderilene kadar limandan gemi çıkamaz ve gönderi daha yolculuğuna başlamadan gecikmiş olur.

• GÜMRÜK

İki ülke arasında konteynerin geçeceği en az 2 gümrük noktası vardır. Ayrıca aktarma limanlarında daha da fazlası söz konusudur. Aynı zamanda, aktarma limanındaki gümrük idareleri de yükünüze kontrol etmek isteyebilir. Bu durumda kargo gecikmesi kaçınılmaz hale gelir. 

• SAVAŞ VEYA SİLAHLI ÇATIŞMALAR

Kargo gecikme sebepleri arasında yer alan bir diğer madde ise gönderi adresi ya da geçiş ülkesinde yaşanabilecek silahlı çatışmalar  ya da  savaş olabilir. Bazılarının beklenmedik bir olay olarak gördüğü silahlı çatışmalar, zaman zaman hala ciddi sorunlara neden oluyor. Örnek olarak Suriye’de yaşanan olayları vermek yeterli olacaktır. Bu tür olaylarda geçiş yolları kapatılabileceği gibi limanlar da devre dışı kalabilir. Bu olasılıkların gerçeğe dönüşmesi durumunda kargonun gecikmemesi mucize olurdu.

• YÜKLEME SIRASINDA HAVA KOŞULLARI

Terminalin yükleme ekipmanının standartlarını aşan kuvvetli rüzgar, tropik fırtına gibi kontrol edilemeyen etkenler, aktarma kompleksinde toplam teslimat süresini etkileyebilecek ciddi sorunlara neden olabilir. Hava koşulları kargo gecikme sebepleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. 

• KURTARMA OPERASYONLARINDA YER ALMAK

Uluslararası Denizcilik Sözleşmesi SOLAS (Denizde Can Güvenliği), sıkıntı yaratacak durumlar söz konusu olduğunda denizde yardım verme konusunda evrensel bir uygulamayı devreye almıştır. Olay yerine mümkün olduğunca yakın olan gemi kurtarmaya gelmek zorundadır ve mürettebatının üyeleri başka bir geminin veya tehlikedeki insanların enkazına özen göstermelidir. Sözleşme her gemi sahibi tarafından uluslararası nakliye standartlarına uygun olarak imzalanmıştır. Amacı güzel olan bu uygulama sonucunda, yardım çağrısına verilen olumlu cevap kargo gecikme sebepleri arasındadır.

• MÜRETTEBATIN KURTARILMASI

Gemide acil yardıma ihtiyaç duyan tek bir kişiyle ilişkili mücbir sebepler vardır. Bu gibi durumlarda, gerekli önlemleri alırken belirgin gecikmeler olur ve kimse bu gecikmeleri engelleyemez. Kural olarak, bu gibi durumlarda gecikme bir günü geçmez, çünkü sorunu yaşayan mürettebatı gemiden teslim etmek gerekli olsa bile bu yine aynı gemi ile yapılacağı için  çok zaman kaybı doğurmaz.

• İFLAS

Dünya denizcilik piyasasında uygulamasında, geminin “Bağlanması” veya mali sorunlar nedeniyle yolculuğa devam edemediği durumlar da vardır. Bu, finansal itibarını doğrulayamadığınız daha az bilinen küçük şirketlerle çalışırken olabilir ama büyük ölçekli şirketler için de bu risk her zaman vardır.

• MÜRETTEBATTA YER ALAN KİŞİLERİN SABIKA KAYDI

Cinayet, kaçakçılık veya mürettebatla ilgili diğer suçlar geminin ve içindeki yük gecikmesine neden olabilecek insani faktörler arasındadır:

• KORSANLAR

Geminin silahlı gayri resmi gruplar tarafından fidye için yakalanması tehlikesi sadece Somali sahili ile sınırlı değildir. Meksika Körfezi, Karayip Denizi ve Hindistan ile Pakistan kıyılarında birçok korsanlık vakası yaşanmaktadır. Yüksek riskli rotaları takip eden tüm modern gemiler silahlı muhafızlar kullanıyor ama bu önlem bile her derde deva değildir.

• LİMAN SULARININ KİRLETİLMESİ

Deniz ekolojisinin, geminin veya mürettebatın hatası nedeniyle ihlali ve bunun sonucunda tutuklama ve zaman kaybı sık görülen bir durumdur ve bu durum kargo gecikme sebeplerinden biridir. Güvenlik önlemlerine uyulmaması, mürettebatın ihmal edilmesi veya geminin rutin bakım ve onarımlarının yapılmaması durumunda, gemiden atık maddelerin denize boşaltılması söz konusu bu durumun yaşanmasına neden olabilir. Hasar ortadan kaldırılan kadar gemi bağlanabilir ve limandan çıkışına izin verilmez. Bu bazen bir ayı bile bulmaktadır. Bu durumda kargo da 1 ay gecikecektir.

• GEMİ STABİLİTE SORUNLARI

Gemide yer alan kargo ağırlık merkezi, kargo planının hazırlanmasındaki mühendislik hataları nedeniyle, yolculuk parametreleri normdan önemli ölçüde sapabilir, bu da en iyi ihtimalle geminin denize elverişliliğinde ve hızında değişikliklere yol açacaktır. Kararlılığın kritik bir ihlali durumunda, geminin yeniden vites değiştirmek için en yakın limana gitmesi gerekecektir.

• TATİLLER VE HAFTA SONLARI

Günümüzde tüm dünya terminallerinin yaklaşık yüzde 60’ı tatil ve hafta sonları olmadan çalışıyor. Bu sayede gemi ve nakliye şirketlerinin planlaması daha verimli hale geliyor. Bununla birlikte, hala hafta sonu için durakların yapıldığı önemli sayıda liman var ve bu kesinlikle teslimat hızını etkiliyor.

• AKTARMA LİMANINDA BOŞ ALAN OLMAMASI

Bu durumda, konşimento bölünmesi bile mümkündür. Aktarma limanında yeni gemi bekleyen konteynerler, bu gemi gelmediği takdirde yüklenemez ve yeniden yola çıkamaz.  Gönderiler de otomatik olarak gecikmeli olarak varış adresine ulaşır.

• GEMİ KAZALARI

Çarpışmalar veya enkazlar, SOLAS Konvansiyonu ve tek tek eyaletlerin Satıcı Gönderi kodları altındaki özel bir tanımdır. Gemilerin çarpışması teslimat zamanlaması açısından tahmini bile ortadan kaldırabilir. 

• KANAL GEÇİŞLERİNDE YAŞANAN SIKINTILAR 

Dünyanın deniz rotaları arasında sınırsız kapasiteye sahip çok fazla yer yoktur ve genellikle insan eliyle uluslararası ticaret sağlamak için oluşturulan veya geliştirilen Panama Kanalı, Süveyş Kanalı gibi yapay geçiş noktaları vardır. Karayollarında olduğu gibi, bir kanalın geçişinde, kaçınılmaz olarak gemi programından ve gecikmesinden dolayı bir tür tıkanıklık oluşabilir. Bu da kargo gecikmelerine neden olur.

• LİMAN VEYA TERMİNALDE TIKANIKLIK

Bu durum genellikle limana gelen konteyner sayısı çok fazla olduğunda, yedekli normu bile aştığında olur. Özellikle, transit yüklerin cirosunun ithalat-ihracattan çok daha yüksek olduğu aktarma limanları için geçerlidir. Bu durum nedeniyle, gemi önceki yükler üzerindeki çalışmalar tamamlanana kadar kargo operasyonlarının başlaması için daha uzun süre beklemek zorunda bırakılır. Liman veya terminalde tıkanıklı en yaygın şekilde karşılaşılan kargo gecikme sebepleri arasındadır.

• GREVLER

“Mücbir Sebep” bölümünde deniz taşımacılığı ile ilgili birçok sözleşmede grevlerden de söz etmek gerekir. Yönetim ve çalışanlarla olan anlaşmazlıklar, genellikle limanlarda, kaçınılmaz olarak yük operasyonlarının durmasına ve geminin zamanında işlenmesinin imkansızlığına yol açan grevleri beraberinde getirmiştir.

• AKTARMA LİMANINDA GÜMRÜK DENETİMİ

Yük menşe limanından varış limanına dolaylı seferle yani bir veya daha fazla aktarma limanı aracılığıyla geliyorsa, her limanda kontrol standartları devreye girer. Örneğin, Avrupa Birliği limanlarındaki gümrük idareleri genellikle muayene için konteynerleri seçerler. Unutulmamalıdır ki, her gümrük idaresinin muayene için konteyner seçiminde kendi kriterleri vardır ve kural olarak, risk gruplarından ürünleri olan konteynerler ile ihracatçının kötü bir üne sahip konteynerleri incelemeye daha açıktır.

• GEMİ REZERVASYON AŞIMI

Rezervasyonun onaylanmasından sonra hat tek taraflı olarak konteynerlerinizi yüklemekten kaçınıp, bir sonraki gemiye alabilir. Bu durum “geminin aşırı rezervasyon” adını taşır, yani gerçek tarihte gemide yeterli yer yoktur. Örneğin, ihracat sırasında, özellikle tahıl mevsiminde, Ukrayna’daki kargo gecikmelerinin en yaygın nedeni budur.

Günümüz teknolojisinde bu tip sorunlar çok yaşanmasa da tatil sezonlarında, örneğin Çin Yeni Yılı’nda veya Noel başlangıcından önce bu durumlar ortaya çıkmaktadır.

KARGO GECİKME SEBEPLERİ NASIL ORTADAN KALDIRILIR?

Kargo gecikme sebepleri her biri farklı etkenlere bağlı olduğu için tamamen ortadan kaldırmak çok mümkün değildir ama insan kaynaklı olanlar ile ilgili önlemler alınabilir. Örneğinyoğun sezonlardan kaçınmaya çalışın. Bu anda acilen bir kargo göndermeniz gerekiyorsa, kategorik olarak küçük ve bilinmeyen taşıyıcıların hizmetlerini kullanmak çok mantıklı olmayabilir. Fiyatları daha düşük olacak, ancak bu tür “çok yoğun” mevsimlerde hacim ile başa çıkamayacaklardır. Daha büyük ölçekli taşıma şirketleri, herhangi bir sorun ortaya çıktığında, farklı ticaret yollarından daha büyük gemiler kullanabilirler. Lojistiğe dair merak ettiğiniz herşey NumunemKolay’da…